Từ vụ lật tàu du lịch ở Hạ Long: Những bài học không bao giờ cũ về an toàn đường thủy

Ngày 21/7/2025, vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58 tại vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) khiến dư luận không khỏi bàng hoàng. Con tàu bất ngờ bị lật úp trong cơn giông lớn, giữa lúc thời tiết biến động vì ảnh hưởng của bão Wipha.

Trong vòng chưa đầy 30 giây, một con tàu du lịch được cấp phép, còn thời hạn đăng kiểm đến năm 2026, đã biến thành một “nấm mồ nổi” giữa vịnh. 3 người tử vong, trong đó có một bé gái 9 tuổi. Hơn 20 người khác hoảng loạn và phải bơi vào bờ trong điều kiện thời tiết xấu, tầm nhìn gần như bằng không.

Vụ việc thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về an toàn đường thủy nội địa – điều tưởng như đã quá quen thuộc nhưng vẫn bị lơ là.

1. Sự cố lật tàu: Những gì đã xảy ra?

Tàu Vịnh Xanh 58, chở theo 49 người gồm hành khách và thuyền viên, gặp giông lốc lớn khi đang đưa khách tham quan vịnh. Con tàu bị lật nhanh đến mức nhiều người không kịp lấy áo phao. Một số hành khách cho biết họ "thậm chí còn không nghe thấy tín hiệu cảnh báo".

Điều đáng chú ý là:

• Tàu không được trang bị EPIRB – thiết bị định vị cứu nạn tự động.
• Vị trí tàu bị mất liên lạc hơn 90 phút, gây khó khăn lớn cho công tác cứu hộ.
• Trong số hành khách, 70% không biết cách phản ứng khi tàu gặp sự cố.

2. Những lỗ hổng an toàn bị phơi bày

Dù đạt kiểm định kỹ thuật và còn hạn đăng kiểm, tàu Vịnh Xanh 58 vẫn không thể đảm bảo an toàn tối thiểu trong tình huống khẩn cấp. Một số điểm yếu điển hình:

• Không có thiết bị cảnh báo khẩn cấp (EPIRB) – điều đã được nhiều quốc gia bắt buộc từ lâu.
• Không có hướng dẫn thoát hiểm cho hành khách trước chuyến đi.
• Thiếu sự phối hợp giữa cơ quan khí tượng và cảng vụ: tàu vẫn ra khơi khi vùng biển có cảnh báo giông mạnh.
• Không có huấn luyện định kỳ cho nhân viên thủy thủ đoàn về ứng phó khẩn cấp.

3. Bài học không bao giờ cũ về an toàn đường thủy

Tai nạn lần này không phải là tai nạn đầu tiên – và đáng buồn thay, cũng có thể chưa phải cuối cùng nếu các bài học sau không được áp dụng triệt để:

3.1. Hành khách phải được hướng dẫn thoát hiểm ngay khi lên tàu
Một bản đồ thoát hiểm, quy trình phản ứng khẩn cấp và áo phao không chỉ để "cho có". Đó là ranh giới giữa sống và chết.

3.2. Tàu du lịch cần thiết bị định vị cứu nạn (EPIRB)
Trong hàng trăm tai nạn đường thủy được ghi nhận trong thập kỷ qua, hơn 60% số vụ mất dấu tàu đều xuất phát từ thiếu EPIRB hoặc thiết bị định vị tín hiệu khẩn cấp.

3.3. Tạm ngừng hoạt động khi thời tiết xấu
Không có chuyến tham quan nào đáng đánh đổi bằng mạng sống. Nếu thời tiết xấu, thuyền trưởng cần quyền – và trách nhiệm – dừng chuyến đi.

3.4. Cơ quan quản lý phải kiểm tra định kỳ không chỉ kỹ thuật mà cả con người
Một con tàu đạt chuẩn kỹ thuật nhưng thủy thủ đoàn không có kỹ năng ứng cứu thì cũng như “lái xe không có phanh”.

4. Trách nhiệm không của riêng ai

Với cơ quan quản lý:

• Cần siết chặt quy chuẩn an toàn, đặc biệt là quy định bắt buộc EPIRB.
• Phối hợp chặt chẽ với trung tâm dự báo thời tiết, cập nhật theo thời gian thực.
• Tăng cường kiểm tra đột xuất, nhất là trong mùa cao điểm du lịch và mùa mưa bão.

• Tập huấn định kỳ cho nhân viên, kiểm tra khả năng xử lý tình huống thật.
• Có quy trình hướng dẫn an toàn đơn giản, dễ hiểu cho hành khách.
• Chủ động theo dõi thời tiết, không phụ thuộc hoàn toàn vào chỉ đạo từ trên.

• Luôn kiểm tra áo phao, vị trí lối thoát hiểm khi lên tàu.
• Biết 4 nguyên tắc sống còn khi gặp tai nạn tàu:

1. Giữ bình tĩnh.
2. Ghi nhớ lối thoát gần nhất.
3. Luôn biết vị trí áo phao.
4. Không nhảy khỏi tàu nếu chưa biết tình hình dưới nước.

• Vụ lật tàu ở Hạ Long không chỉ là một tai nạn du lịch. Nó là hồi chuông cảnh tỉnh cho mọi cấp quản lý, doanh nghiệp và người dân.
• Thiên tai có thể bất ngờ, nhưng hậu quả chỉ trở nên bi kịch nếu chúng ta chủ quan, buông lỏng an toàn.
• An toàn đường thủy không phải là một khẩu hiệu. Đó là một trách nhiệm – mỗi ngày – không ai được phép quên.

Gợi ý sản phẩm hỗ trợ di chuyển trong mùa mưa bão – từ Happymove
Trong điều kiện thời tiết xấu, việc sơ tán hoặc vận chuyển vật tư, hàng hóa cần thiết bị linh hoạt và an toàn tuyệt đối. Happymove xin giới thiệu một số sản phẩm phù hợp:

• Bánh xe PU chống trượt, chịu nước
  → Phù hợp gắn vào xe đẩy sơ tán, xe chở vật tư y tế hoặc hàng cứu trợ.
• Bánh xe cao su mềm giảm chấn
  → Di chuyển êm trên nền ẩm ướt, phù hợp cho xe đẩy inox hoặc giường y tế lưu động.
  

Sản phẩm Happymove luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn – cả trong thời điểm bình thường lẫn khẩn cấp.
Liên hệ zalo 0901.334.773 để được tư vấn chọn loại bánh xe phù hợp cho môi trường đặc thù mùa bão, lũ.